انگل ها

اَنگَل به گیاه یا حیوانی که برروی یا داخل بدن موجود زنده دیگری زندگی نموده و از این زندگی فایده می‌برد، گفته می‌شود.

انگل‌شناسی علمی است که به وسیله آن شکل خارجی و داخلی و سیر تکامل و طرز سرایت انگل به انسان و حیوان مورد مطالعه قرار می‌گیرد. زندگی انگلی عبارتست از یکی از اشکال هم‌زیستی فیزیولوژیکی بین دو حیوان از دو جنس مختلف که یکی از آنها (انگل) معمولاً کوچک‌تر و ضعیف‌تر بوده و در سطح یا داخل بدن جنس قوی‌تر (میزبان)زندگی و تغذیه می‌کند و در بدن او ایجاد اختلال می‌نماید. این هم‌زیستی ممکن است دایم یا موقت باشد.

انواع مختلف زندگی انگلی

۱-انواعی که بر سطح بدن میزبان زیست می‌کنند و به آنها انگل‌های برون‌زی (Ectoparasite) گفته می‌شود. مانند شپش و کک.

۲-انواعی که در داخل بدن میزبان زندگی می‌کنند و به آنها انگل‌های درون‌زی (Endoparasite)گفته می‌شود. مانند کرم‌های روده.

۳-انواعی که در خارج بدن میزبان نیز می‌توانند زندگی کنند و به آنها انگل‌های اختیاری (Facultative) گفته می‌شود.

۴-انواعی که برای ادامه زندگی حتماً باید در داخل بدن میزبان زتدگی کنند و گرنه از بین می‌روند و به آنها انگل‌های اجباری (انگلیسی:Obligatory) گفته می‌شود. مانند اکثر کرم‌های روده‌ای.

۵-انگل‌های گاهانی (Temporary) آنهایی هستند که مدت کوتاهی به میزبان می‌چسبند.

۶-انگل‌های همیشگی (Permanent) که تمام یا قسمت مهمی از زندگی خود را در داخل بدن میزبان می‌گذرانند. مانند اکثر کرم‌ها.

۷-انگل‌هایی که به طور اتفاقی وارد بدن میزبانی بجز میزبان اصلی خود می‌شوند که در این صورت سیر تکاملی آنها تغییر می‌کند و به آنها انگل‌های ناگهانی (Accidental)گفته می‌شود. مانند کیست هیداتید (کرم سگ) که ندرتاً در انسان مشاهده می‌شود و یا مالاریای میمون که ناگهانی باعث ابتلای انسان می‌شود.

۸-انگل یک‌میزبانی (Monoxenous)که دوره زندگی خود را در بدن یک میزبان می‌گذرانند. مانند آسکاریس.

۹-انگل‌های چندمیزبانی (Heteroxenous) که باید در بدن دو یا چند میزبان زندگی کنند. مانند انواع فیلرها.

۱۰-انگل‌های بیماری‌زا (Pathogene) که در بدن میزبان ایجاد ناراحتی می‌کنند.

۱۱-انگل‌های بی زیانیا گندروی (Saprophyte) که وجود آنها در بدن میزبان بی‌ضرر است. مانند بسیاری از آمیبهای روده و هم‌زیستی بین انگل و میزبان را اشتراکی (Commensalism) می‌گویند.

۱۲-انگل‌های سرگردان (Erratic) که به انگل‌هایی گفته می‌شود که در بعضی مواقع در اثر وجود عواملی از محل زیست اصلی خود به نقطه دیگری از بدن رفته و در آنجا جایگزین می‌شود. مانند آسکاریس که محل اصلی زیست این کرم در روده کوچک است ولی در اثر شرایطی مانند تب بالا به نقاط دیگری از بدن مانند صفرا یا کبد می‌رود وبه همین علت به این کرم، کرم دیوانه (Mad worm) گفته می‌شود. حتی دیده شده که کرم آسکاریس بر اثر تب بالا از چشم پسر بچه‌ای بیرون آمده‌است.

انگلهای درون‌زی: انگلهای درون‌زی بطور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند: تک یاخته‌ها و کرمها.