بدن انسان

تب شبه‌حصبه (پاراتیفوئید)

تب شبه‌حصبه (پاراتیفوئید) تبی است که مداوم و همراه علایم حقیقی حصبه می‌باشد.

اما واکنش ویدال در آن مثبت نمی‌شود، عامل آن باسیل‌های تب حصبه (سالمونلا) است. تب شبه حصبه توسط نوعی باکتری دیگر ایجاد می‌شود. این بیماری شبیه به حصبه بوده اما به‌طور کلی علائم خفیفتری را ایجاد می‌کند.

آرکی‌ها

باستانیان یا آرکئا (Archaea) (که آرکی‌باکتری یا باکتری‌های باستانی هم نامیده شده‌اند) قلمرویی از موجودات ریز تک‌یاخته‌ای هستند. به هر یک از اعضای گروه باستانیان یک باستانه یا آرکئون (archaeon) گفته می‌شود. در سال‌های اخیر طبقه‌بندی‌های جدیدی برای جانداران پیشنهاد شده‌است و کاملاً در حال تغییر بوده‌است.

باستانیان نیز همانند باکتری‌ها، پروکاریوت (پیش‌هسته‌ای یا بدون هسته) هستند و در درون یاخته‌های خود هسته سلولی یا اندامک دیگری ندارند. در گذشته، این گروه به عنوان یک گروه غیرعادی از باکتری‌ها قلمداد می‌شد و از آنها به عنوان آرکی‌باکتری‌ها (باستان‌باکتری‌ها) یاد می‌شد ولی از آن‌جا که تاریخ تکامل باستانیان و زیست‌شیمی آنها بسیار متفاوت از دیگر اشکال زیستی است امروزه در سامانهٔ سه‌حوزه‌ایی از آنها به عنوان یک قلمرو جدا یاد می‌شود. در این سامانه که توسط کارل ووز^[۳] ترتیب داده شده، سه گروه اصلی دودمان تکاملی عبارتند از باستانیان، یوکاریوت‌ها و باکتری‌ها. فرضیه یوسیت اما متفاوت است.

گونه‌هایی از باستانیان در اعماق اقیانوس‌ها و مغاکهای ظلمانی کشف شده‌اند و می‌توانند در جایی که حتی ذره‌ایی از نور خورشید به آن نفوذ نمی‌کند، زنده بمانند. پژوهشگران احتمال می‌دهند که شاید علت دوام آنها در چنین مکان‌هایی روش‌های ویژهٔ مصرف نفت برای ادامه زندگی باشد.^[۴] آرکی‌باکتری‌ها معمولاً در شرایط سختی مانند دمای بالا، یا غلظت زیاد نمک زندگی می‌کنند. این شاخه کمتر از ۱۰۰ گونه را تشکیل می‌دهد؛ شامل گروه‌های هوازی و بی‌هوازی‌اند که با محیط‌های افراطی سازگار شده‌اند؛ از نظر ساختار دیواره و غشای سلول با سلول‌های یوکاریوت متفاوتند.

ادامه مطلب

فلور میکروبی دستگاه گوارش

فلور میکروبی دستگاه گوارش شامل مجموعه‌ای از میکروب‌ها از جمله باکتری‌ها، آرکی‌ها و قارچ‌هاست که در لوله گوارش انسان^[۱] و سایر جانوران از جمله حشرات زندگی می‌کنند.^[۲] روده، محل اصلی استقرار این میکروارگانیسم‌ها در انسان است. هنگامی که مطالعهٔ فلور گوارشی در سال ۱۹۹۵ آغاز شد، تصور می‌شد که این میکروب‌ها سه نقش کلیدی دارند: دفاع در برابر عوامل بیماری‌زا، حفظ بافت پوششی روده و متابولیزه کردن ترکیبات غیرقابل هضم در غذا. مطالعات بعدی نقش ایجاد مقاومت برای بدن در برابر میکروب‌ها و کمک و آموزش به دستگاه ایمنی بدن را در ارتباط با محور مغز - روده نشان داد.

ترکیب میکروبی میکروبیوتای روده در مناطق مختلف دستگاه گوارش متفاوت است. روده بزرگ دارای بالاترین تراکم میکروبی ثبت‌شده در میان تمامی زیستگاه‌های روی زمین است که بین ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ گونه مختلف را میزبانی می‌کند.^[۳] با این‌حال، ۹۹ درصد از باکتری‌های روده از حدود ۳۰ یا ۴۰ گونه هستند.^[۴] باکتری‌ها همچنین تا ۶۰ درصد از تودهٔ خشک مدفوع را تشکیل می‌دهند.^[۵] بیش از ۹۹ درصد از باکتری‌های روده، بی‌هوازی هستند، اما در کورروده، باکتری‌های هوازی نیز به تراکم بالایی می‌رسند. برآورد می‌شود که ژنوم میکروبیوتای رودهٔ انسان، حدود صد برابر اندازهٔ ژنوم انسان است.

ادامه مطلب

سالمونلوز

سالمونلوز (انگلیسی: Salmonellosis) یک عفونت علامت‌دار است که توسط باکتری‌هایی از نوع سالمونلا ایجاد می‌شود.^[۱] همچنین یک بیماری منتقله از راه مواد غذایی است و به عنوان بیماری‌هایی تعریف می‌شود که معمولاً ماهیت عفونی یا سمی دارند که توسط عواملی ایجاد می‌شوند که از راه خوردن غذا وارد بدن می‌شوند. در انسان، شایع‌ترین علائم اسهال، تب، گرفتگی عضلات شکم و استفراغ است. علائم معمولاً بین ۱۲ ساعت تا ۳۶ ساعت پس از مواجهه ظاهر می‌شوند و بین دو تا هفت روز طول می‌کشند. گاهی بیماری مهم‌تر می‌تواند منجر به کم‌آبی بدن شود.^[۶]^[۷]^[۸] افراد مسن، جوان و سایر افراد با سیستم ایمنی ضعیف احتمال بیشتری برای ابتلا به بیماری شدید دارند. انواع خاصی از سالمونلا می‌تواند منجر به تب حصبه یا تب پاراتیفوئید شود.^[۹]

دو گونه از سالمونلا وجود دارد: سالمونلا بونگوری و سالمونلا انتریکا با زیرگونه‌های زیادی. با این حال، زیرگروه‌ها و سرووارها در یک گونه ممکن است از نظر توانایی در ایجاد بیماری تفاوت اساسی داشته باشند. این نشان می‌دهد که طبقه‌بندی اپیدمیولوژیک ارگانیسم‌ها در سطح زیرگونه ممکن است مدیریت سالمونلا و پاتوژن‌های مشابه را بهبود بخشد.^[۱۰]

هم جمعیت گیاهخوار و هم جمعیت غیر گیاهخوار به دلیل مصرف گوشت و شیر آلوده، مستعد ابتلا به عفونت‌های سالمونلا هستند. عفونت معمولاً با خوردن گوشت، تخم مرغ، آب یا شیر آلوده منتقل می‌شود. سایر غذاها در صورت تماس با کود ممکن است باعث گسترش بیماری شوند. شماری از حیوانات خانگی از جمله گربه‌ها، سگ‌ها و خزندگان نیز می‌توانند عفونت را ناقل و منتشر کنند. تشخیص با آزمایش مدفوع یا آزمایش خون است.^[۳]

تلاش برای پیشگیری از این بیماری شامل شستشوی مناسب، آماده‌سازی و پختن غذا در دمای مناسب است. بیماری خفیف معمولاً به درمان خاصی نیاز ندارد. موارد مهم‌تر ممکن است نیاز به درمان مشکلات الکترولیت و جایگزینی مایعات داخل وریدی داشته باشند. در افرادی که در معرض خطر بالا هستند یا در آنها بیماری به خارج از روده گسترش یافته‌است، آنتی‌بیوتیک‌ها توصیه می‌شود.^[۴]

سالمونلوز یکی از شایع‌ترین علل اسهال در سطح جهان است. در سال ۲۰۱۵ میلادی، ۹۰۳۰۰ مرگ ناشی از سالمونلوز غیر تیفوئیدی و ۱۷۸۰۰۰ مرگ ناشی از سالمونلوز تیفوئیدی اتفاق افتاد.^[۲] در ایالات متحده، سالانه حدود ۱٫۳۵ میلیون مورد و ۴۵۰ مرگ ناشی از سالمونلوز غیر تیفوئیدی رخ می‌دهد. در اروپا، بعد از کمپیلوباکتریوز، دومین بیماری شایع از طریق غذا است.^[۵]

اشریشیا کلی

اشرشیاکُلی (نام علمی: Escherichia coli) یا به اختصار E.coli، نوعی باسیل گرم منفی بی‌هوازی اختیاری و میله‌ای‌شکل کلیفرم از سردهٔ اشرشیا و خانوادهٔ انتروباکتریاسه است که به‌طور شایع در رودهٔ جانوران خون‌گرم وجود دارد.^[۱]^[۲] بیشتر سویه‌های اشریشیا کلی، بی‌آزار هستند اما برخی از سروتیپ‌ها مانند O157:H۷ موجب مسمویت غذایی و اسهال می‌شوند.^[۳] این سویه‌های بی‌آزار، بخشی از فلور عادی روده هستند. آن‌ها در تولید ویتامین کا۲ نقش دارند^[۴] و از استقرار باکتری‌های بیماری‌زا در روده جلوگیری می‌کنند. این باکتری، ۰/۱٪ فلور روده را به خود اختصاص داده‌است و از طریق مسیر مدفوعی-دهانی (به انگلیسی: oral- fecal) از یک فرد به فرد دیگر منتقل می‌شود.^[۵]^[۶]^[۷]

اشرشیاکُلی شایع‌ترین عامل عفونت دستگاه ادراری است که حدود ۹۰ درصد از عفونت‌های ادراری در زنان جوان را به خود اختصاص می‌دهد. علائم بالینی این عفونت به صورت تکرر ادرار، سوزش ادراری، خون در ادرار و چرک در ادرار است. این باکتری، سه آنزیم دارد که ژن‌های سازنده آن را کنار هم قرار می‌دهند و توسط یک بخش تنظیمی بیان می‌شوند.

این باکتری را می‌توان به راحتی و با هزینه‌ای کم در محیط آزمایشگاهی کشت داد و بیش از ۶۰ سال است که به‌شدت مورد بررسی قرار گرفته‌است. اشرشیا کلی، یک باکتری شیمی‌پرورد است که محیط شیمیایی آن باید دارای منبع کربن و انرژی باشد.^[۸] این باکتری، گسترده‌ترین جاندار مدل پروکاریوتی مورد مطالعه و یک گونهٔ مهم در زمینه‌های زیست‌فناوری و میکروبیولوژی است که به‌عنوان جاندار میزبان برای بسیاری از پژوهش‌ها در رابطه با دی‌ان‌ای نوترکیب مورد استفاده است. در شرایط مساعد، تولید مثل این باکتری، کمتر از ۲۰ دقیقه طول می‌کشد.^[۹]

ادامه مطلب

علائم، درمان و پیشگیری از وبا

وبا یک بیماری جدی باکتریایی است که باعث اسهال شدید و کم آبی بدن شده و به معمولاً از طریق آب آلوده پخش می‌شود. در موارد شدید، درمان فوری ضروری است زیرا ممکن است مرگ در طی چند ساعت اتفاق بیفتد، حتی اگر قبل بیماری از سلامت کامل برخوردار بوده‌اید. در ادامه با درمانکده همراه باشید.

وبا چیست؟

فاضلاب مدرن و تصفیه آب، وبا را در اکثر کشورها به طور مؤثر از بین برده است. اما هنوز هم در کشورهای آسیا، آمریکای لاتین، آفریقا، هند و خاورمیانه یک مشکل محسوب می‌شود. کشورهایی که تحت تأثیر جنگ، فقر و بلایای طبیعی بوده‌اند، بیشترین خطر شیوع وبا را دارند؛ زیرا در این شرایط مردم وادار به زندگی در مناطق شلوغ و بدون بهداشت مناسب می‌شوند.

علل وبا

وبا توسط باکتری‌هایی به نام ویبریو کلرا ایجاد می‌شود. اثرات کشنده این بیماری نتیجه یک سم قوی موسوم به CTX است که توسط این باکتری‌ها در روده کوچک تولید می‌شود. CTX هنگام اتصال به دیواره های روده، جریان طبیعی سدیم و کلرید را مختل می‌کند.

مشاهده بیشتر : لیست بهترین پزشکان داخلی

هنگامی که باکتری‌ها به دیواره روده کوچک متصل می‌شوند، بدن شروع به ترشح مقادیر زیادی آب می‌کند که منجر به اسهال و از بین رفتن سریع مایعات و نمک‌ها می‌شود.

منابع آب آلوده منبع اصلی عفونت وبا است. میوه‌ها، سبزیجات و غذاهای غیر پخته همچنین می‌توانند حاوی باکتری‌های عامل وبا باشند.

وبا معمولاً از طریق تماس‌های معمول از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود.

آیا شما در معرض خطر وبا هستید؟

هر کس می‌تواند به وبا مبتلا شود، اما چند عامل هستند که خطر را افزایش می‌دهند. این عوامل خطر همچنین احتمال ابتلا به بیماری شدید را نیز افزایش می‌دهد. شامل:

• سطح پایین بهداشت (بهداشت نامناسب و آب آلوده)

• سطح پایین اسید معده (باکتری‌های وبا نمی‌توانند در محیط‌های بسیار اسیدی زندگی کنند)

• اعضای خانواده بیمار

• گروه خونی O (علت این مسئله مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد افراد با این گروه خونی در معرض خطر بیشتری هستند)

• خوردن صدف خام ( صدف‌های موجود در آب‌های کثیفی که باکتری‌های وبا در آن زندگی می‌کنند)

ادامه مطلب

حصبه، تب روده یا تب تیفوئید چیست؟

حصبه که لکه‌های خونی یا خونریزی پوستی نامیده می‌شود، به لکه‌های بنفش رنگ اشاره دارد که بر روی پوست قابل تشخیص هستند. لکه‌ها ممکن است بر روی ارگان‌ها یا غشای مخاط که شامل غشای درون دهان هست، ظاهر شوند.

حصبه زمانی رخ می‌دهد که رگ‌های خونی پاره می‌شوند و سبب خونریزی در زیر پوست می‌شوند. این امر می‌تواند لکه‌های بنفش رنگی بر روی پوست ایجاد کند و اندازه آن می‌تواند به اندازه یک نقطه تا نواحی وسیع‌تری را شامل شود. لکه‌های حصبه اغلب خوش‌خیم هستند، اما ممکن است مشکلات پزشکی جدی‌تری را نشان دهند، نظیر اختلالات لخته شدن خون.

گاهی، سطوح پایین پلاکت‌ها می‌تواند سبب کبودی و خونریزی شود. پلاکت‌ها سلول‌هایی هستند که به لخته شدن خون شما کم کمی‌کنند. سطوح پایین پلاکت‌ها ممکن است وراثتی و یا ژنتیکی باشد، اما ممکن است به موارد زیر نیز دلالت داشته باشد:

پیوند مغز استخوان
سرطان
شیمی درمانی
پیوند سلول بنیادی
عفونت‌های HIV
جایگزینی هورمون
استروژن درمانی
استفاده از برخی داروها

باید به محض مشاهده رشد لکه‌ها یا تغییر در پوست به پزشک فوق متخصص پوست و مو مراجعه کنید.

چه چیزی سبب حصبه می‌شود؟

دو نوع حصبه وجود دارد: غیر ترومبوسیتوپنی و ترومبوسیتوپنیک.

غیر ترومبوسیتوپنی یعنی شما سطح پلاکت پایینی در خون خود دارید.

ترومبوسیتوپنیک یعنی تعداد پلاکت کمتری از حالت نرمال دارید.

موارد زیر می‌تواند سبب حصبه غیر ترومبوسیتوپنی گردد:

مشکلاتی که سبب اختلال در لخته شدن خون می‌شوند.
برخی اختلالات مادرزادی، که در زمان تولد و یا قبل از آن آشکار می‌گردد، نظیر گشادی مویرگ‌ها (پوست و بافت همبند خشک) یا سندرم ایلرز – دانلوس
برخی داروها، شامل استروئیدهاو داروهایی که کارکرد پلاکت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند
رگ‌های خونی ضعیف
تورم رگ‌های خونی
اسکوروی یا کمبود ویتامین C

موارد زیر می‌تواند سبب حصبه ترومبوسیتوپنیک شود:

داروهایی که سبب جلوگیری از تشکیل پلاکت‌ها شده و یا با لخته شدن نرمال خون تداخل دارند.
داروهایی که سبب می‌شود بدن واکنش ایمنی نسبت به پلاکت‌ها داشته باشد.
سابقه تزریق خون
اختلالات سیستم ایمنی نظیر حصبه ترومبوسیتوپنی ایدیوپاتیک
وجود عفونت در جریان خون
عفونت ناشی از HIV یا هپاتیت C، یا برخی عفونت‌های ویروسی (اپشتین بار، سرخچه، سیتومگالوویروس)
تب منقوط کوههاى راکى (ناشی از گزش کنه)
لوپوس اریتماتوی سیستمیک[sibwp_form id=1]

ادامه مطلب

بیماری‌های ناشی از آشامیدن آب آلوده

یکی از مشکلات بسیار جدی که جان صدها میلیون نفر از مردم را در خطر انداخته است، بیماری‌های ناشی از آشامیدن آب آلوده است. مردمانی که دسترسی به آب آشامیدنی سالم ندارند و مجبور هستند که از آب رودخانه‌ها، باتلاق‌ها و… برای نوشیدن استفاده کنند.

بیماری‌های ناشی از آشامیدن آب آلوده بسیار خطرناک هستند و به دلیل بحران آب که سال‌هاست مردم کشور ما و سایر کشورها با آن دست به گریبان هستند، در این مقاله از مجله درمانکده قصد داریم تا به طور کامل به این موضوع بپردازیم. در صورتی که با یکی از مواردی که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد مواجه شده‌اید، می‌توانید با متخصصان بیماری‌های عفونی و یا گوارش درمانکده در ارتباط باشید.

بیشتر بدانیم: همه چیز درباره عفونت تریکومونیازیس

انواع بیماری‌های موجود در آب ناسالم

7 بیماری بسیار جدی و خطرناک در صورت نوشیدن آب ناسالم سلامت ما انسان‌ها را تهدید می‌کند. این 7 بیماری عبارتند از:

تصویر شخصی که به شدت بیمار است و به دلیل آشامیدن آب آلوده در حال بدی به سر میبرد. — بیماری‌های ناشی از آشامیدن آب آلوده می‌توانند بسیار سخت و خطرناک باشند.

بیشتر بدانیم: علت ریزش آب دهان چیست؟ + راه‌های درمان

ادامه مطلب

بیماری فلج معده یا گاستروپارزی چیست؟

فلج معده (گاستروپارزی، Gastroparesis) بیماری است که در طی آن عضلات معده کارایی خود را از دست می‌دهند. در این حالت غذا برای مدت زمان بیشتری در معده باقی می‌ماند و با تاخیر تخلیه می‌شود. بیماری فلج معده بیشتر در افرادی دیده می‌شود که به بیماری‌های زمینه‌ایی مانند کم کاری تیروئید و دیابت مبتلا هستند. متخصصان گوارش در کنار داروها و رژیم غذایی ممکن است جراحی را برای درمان گاستروپارزی توصیه کنند. به مطالعه این مقاله از مجله درمانکده ادامه دهید تا بیشتر با این بیماری آشنا شوید.

فلج معده چیست؟

بیماری فلج معده به این معنی است که معده نمی‌تواند به طور طبیعی غذای هضم شده را تخلیه کند. این امر به این معنی است که مشکلی در اعصاب و عضلات معده وجود دارد، به همین دلیل تحرک لازم برای تخلیه مواد غذایی وجود ندارد. در حالت عادی عضلات معده با حرکات انقباضی، غذای بلعیده شده را خرد و له می‌کنند. پس از آن غذا برای هضم و جذب بیشتر به روده کوچک هدایت می‌شوند. در گاستروپارزی خبری از حرکات انقباضی عضلات معده نیست و یا حرکات بسیار ضعیف هستند. به هر حال غذا مدت زمان طولانی در معده باقی می‌ماند و باعث بروز سایر ناراحتی‌های گوارشی می‌شود.

برای درمان چنین بیماری نیاز است که به فوق تخصص گوارش مراجعه شود تا طی انجام دادن آزمایشات لازم روش درمان توسط پزشک تعیین گردد. در صورت داشتن سوال در این زمینه می‌توانید از طریق مشاوره آنلاین با بهترین متخصص گوارش درمانکده به پاسخ خود دست یابید.

بیشتر بدانید: سوزش مقعد از علل تا درمان

تصویر وضعیت اسفنکتر را در معده سالم و فلج معده نشان می‌دهد. — در بیماری فلج معده، در عملکرد اعصاب و عضلات معده اختلال وجود دارد.

بیشتر بدانید: درمان مری بارت چیست؟

ادامه مطلب

سردی معده و دستگاه گوارش چیست و چه علل و راه‎کارهای درمانی دارد؟

سردی معده و دستگاه گوارش از جمله مشکلاتی است که در مواردی افراد از آن گله‌مند هستند. در این مقاله بسیاری از مهم‌ترین موضوعاتی که به مساله سردی معده و دستگاه گوارش مربوط‌ می‌شود را مطرح خواهیم ساخت. اگر به دنبال درمان این عارضه هستید تا انتها با مجله درمانکده همراه باشید. به علاوه این که به علت و علائم بروز سردی معده و دستگاه گوارش نیز خواهیم پرداخت.

سردی معده و دستگاه گوارش

سردی معده از جمله عارضه‌هایی است که در مواردی در اثر خوردن یا نوشیدن برخی از مواد غذایی رخ‌ می‌دهد. در مواردی نیز مشاهده شده است که این مساله در پی بروز یک نوع بیماری دیگر به عنوان یک علامت جانبی ایجاد شده است. در اکثر علامت‌ها سردی معده با معده درد شباهت دارد. به همین دلیل افراد به دنبال داروهایی هستند که برای کاهش درد معده بخورند. در حالیکه باید این مساله را دقیق و تخصصی پیگیری کنند تا روند درمانی به درستی انجام شود.